Üniversite Dönem Sonu Not Ortalaması Hesaplama

ÜNİVERSİTE DÖNEM SONU NOT ORTALAMASI HESAPLAMA

Günümüzde farklı üniversitelerde farklı not sistemleri uygulanmaktadır. Daha çok Dönem sonu not ortalaması, İngilizce dilinde eğitim yapan üniversitelerde GPA (Grade Points Average) olarak bilinir. Türkçe eğitim yapan üniversitelerde ise GANO (Genel Ağırlıklı Not Ortalaması) olarak adlandırılır. Çeşitli yöntemlerle hesaplanan GANO üniversitenin not sistemine göre farklı şekillerde ifade edilir. Her sistemin notu farklı ifade şekilleri vardır ve derslerden geçme kriterleri üniversitelere göre farklılık gösterir.

ÜNİVERSİTELERİN NOT SİSTEMLERİ

Her üniversitenin not sistemleri kendi kriterlerine göre değişmekle birlikte farklı ülkelerde farklı not sistemleri kullanılır. Bunları şu şekilde sınıflandırabiliriz:

100 Üzerinden Not Sistemi
Çoğunlukla Türkiye, bazı Asya ve Avrupa ülkelerinde kullanılan bu sistemde derslerden alınan notlar 0 ile 100 arasında bir puanla notlandırılır. Notların karşılık gelen değerlendirmeleri şöyledir:
90-100: Mükemmel 80-89: Çok iyi
70-79: İyi 60-69: Orta
50-59: Geçer (bazı üniversiteler için farklı olabilir) 0-49: Başarısız

5 Üzerinden Not Sistemi
Bazı ülkeler ve üniversiteler, notları 5 üzerinden değerlendirir:
5.0: Mükemmel 4.0-4.9: İyi
3.0-3.9: Orta
2.0-2.9: Geçer 1.0-1.9: Başarısız

4 Üzerinden Not Sistemi (GPA)
Bu sistemde notlar 0 ile 4 arasında bir puanla ifade edilir:
4.0: Mükemmel (A) 3.0-3.9: İyi (B) 2.0-2.9: Orta (C)
1.0-1.9: Geçer, düşük (D) 0.0: Başarısız (F)

Avrupa Kredi Transfer Sistemi (ECTS) Notları
Avrupa’da kullanılan bu sistem, öğrenci performansını ECTS kredileri ile ilişkilendirir ve harf notlarıyla ifade eder:
A: En iyi %10 B: Sonraki %25
C: Sonraki %30 D: Sonraki %25
E: Sonraki %10 F/FX: Başarısız

Harf Notu Sistemi (A, B, C, D, F)
Bu sistem, genellikle Kuzey Amerika, bazı Avrupa ve Asya ülkelerinde yaygındır. Harfler belirli bir not aralığını temsil eder:
A (Mükemmel): 90-100 B (İyi): 80-89
C (Orta): 70-79 D (Geçer, düşük): 60-69 F (Başarısız): 0-59

Çift Harfli Not Sistemi
Ülkemizde, Amerika ve Avrupa’da kullanılan diğer bir not sistemi çift harfli not sistemidir. Çift harfli not sistemi öğrencilerin başarılarını ve aldığı puanları daha ayrıntılı bir şekilde değerlendirmeyi hedefler.
Bu sistem iki türlüdür. Birincisi harflerin yanına konulan + ve – işaretleri olan sistemdir. Bu sistemde harfler ve işaretlerin karşılığı 4 üzerinden bir rakamla değerlendirilir.
Şu şekidedir:
A+: 4.0 A: 4.0 A-: 3.7 B+: 3.3
B: 3.0 B-: 2.7 C+: 2.3 C: 2.0
C-: 1.7 D+: 1.3 D: 1.0 F: 0.0 (başarısız)
Notların anlamı şöyledir:
A+ / A: Mükemmel, olağanüstü başarı.
A-: Çok iyi, mükemmele yakın.
B+ / B: İyi, beklenen başarı düzeyi.
B-: İyinin biraz altında.
C+ / C: Orta, temel beklentileri karşılayan başarı.
C-: Orta düzeyin biraz altında.
D+ / D: Geçer, minimum düzeyde başarı.
F: Başarısız, yeterli başarı gösterilmedi.
Diğer not sisteminde ise harfin yanında başka bir harf bulunur. Böylece öğrencinin aldığı not daha ayrıntılı ifade edilmiş olur. İlk sistemde olduğu gibi bu sistemde de harfler 4 üzerinden notlarla değerlendirilir.
Şu şekildedir:
AA 4.0 Mükemmel
BA 3.5 Çok İyi
BB 3.0 İyi
CB 2.5 Orta Üstü
CC 2.0 Orta
DC 1.5 Geçer Altı
DD 1.0 Geçer
FD 0.5 Başarısız (Şartlı)
FF 0.0 Başarısız
Notların anlamı şöyledir:
AA (4.0): En yüksek not, öğrencinin mükemmel bir performans gösterdiğini ifade eder.
BA, BB, CB, CC: Bu notlar, öğrencinin başarı düzeyine göre değişen bir aralıkta performansını gösterir.
DC, DD: Sınırlı geçer notlar olarak kabul edilir. Özellikle DC, bazı üniversitelerde koşullu geçme anlamına gelir. Eğer öğrencinin genel not ortalaması (GPA) yeterli değilse, DC ile geçtiği derslerden başarısız sayılabilir.
FD, FF: Bu notlar başarısızlık anlamına gelir. FD genellikle final sınavında başarısız olan öğrencilere verilirken, FF ders genelinde başarısızlığı ifade eder.

BAŞARI NOTUNUN DİĞER SİSTEMLERDEKİ KARŞILIKLARI

+, - Sistemine Göre Notların Karşılıkları:

SINAV NOTLARINA GÖRE ALINAN DERSLERİN HARF NOTU HESAPLAMA

Derslerden alacağınız harf notu üniversitelerin yönetmeliklerine göre değişmektedir. Bunun yanında, aynı üniversite içerisinde farklı derslerin puan değerlendirmeleri hocaların kendi inisiyatifine göre de değişebilmektedir. Çoğu üniversitelerde ara sınavlardan (midterm) alınan notların ortalamasının dönem sonu notuna katkısı %40 iken, final notunun ki ise %60’tır. Farklı üniversite ve dersler için bu oran %30, %70 ya da %50, %50 olabilir. Vize ve final notları haricinde proje, sunum, ödev gibi farklı değerlendirme yöntemleri de ders sonu notu için değerlendirmeye alınabilir. Notlandırma hakkında bilgilere dönem başı müfredatında (syllabus) ulaşılabilir.

Örneğin, herhangi bir ders için vize notunun katkısı %30, proje ödevinin %20, sunum notunun %10, final notunun %40 olduğunu varsayalım. Aldığınız vize notunun 80/100, sunum notunun 90/100, proje ödevinin 90/100 ve final notunun da 78/100 olduğunu varsayalım. Toplam notunuz şu şekilde hesaplanır:

(80x30/100) + (90x20/100) + (90x10/100) + (78x40/100) = 82,2

Dönem sonu notunuz 82,2’dir. Üniversitenizin notlandırma sistemine göre 82,2 hangi harfe karşılık geldiğine bakarak harf notunuzu görebilirsiniz. Mesela çift harfli not sistemine göre 82,2 BB harf notuna karşılık gelir.

Katalog not sistemine göre harf notunu bulma yukarıda anlattığımız hesaplamayla bulunur. Bununla birlikte pek çok üniversitede uygulanan ‘Çan Eğrisi’ sisteminde durum biraz daha farklıdır.

Çan eğrisi sisteminde notlar istatiksel bir dağılıma göre düzenlenir ve bir grafik elde edilir. Bu grafiğin şeklinden dolayı notlandırma sistemi bu adı alır. Bu sistemde çan eğrisi sınıfın ortalaması baz alınarak belirlenir. Çanın en yüksek noktası en fazla alınan notların olduğu kısmı gösterir. Eğitmenler bu sistemde 90 ve üzeri nota değil, sınıfta alınan en yüksek nota AA verir. Diğer notların dağılımı da buna göre yapılır.

Genel Ağırlıklı Not Ortalaması Hesaplama

Yukarıda paylaştığımız hesaplama aracı ile GPA (GANO) dönemlik not ortalamanızı hesaplayabilirsiniz. Bunun için ilk olarak üniversitenin not sistemini uygun olan seçeneği seçmelisin. Daha sonra ders kredilerini ve notlarını girmelisin.

Genel Ağırlıklı Not Ortalaması

GPA (GANO) çoğunlukla 4 veya 100 üzerinden hesaplanır. Hesaplama şu şekilde yapılır: Öncelikle her ders için katkı puanı belirlenir. Yani dersin kredisi ile dersten aldığınız harf notuna karşılık gelen değer çarpılır.

Örnek olarak 4 kredili bir derste öğrencinin aldığı notun BB (4 üzerinden 3’e karşılık gelir) olduğunu varsayalım.

Dersin kredi sayısı 4 x ders notunun karşılık geldiği puan 3 = 12 (Dersin katkı puanı)

Dönem içinde alınan bütün dersler için aynı işlem tekrarlanır. Sonra şu formül kullanılarak geçerli dönem için ağırlıklı not ortalaması bulunur:

Dönemde alınan bütün derslerin katkı puanı / Dönemde alınan derslerin toplam kredi sayısı = Dönemlik genel ağırlıklı not ortalaması (GPA)

Yani kısaca, GPA= Toplam Kredi / Toplam Katkı Puanı

Örnek Hesaplama: Bir öğrenci bir dönemde 4 ders almış olsun.

1.Ders – 4 Kredi – Notu BA (Değeri 3,5) 4 x 3,5 = 14
2.Ders – 3 Kredi – Notu BB (Değeri 3) 3x3 = 9
3.Ders – 4 Kredi – Notu AA (Değeri 4) 4x4 = 16
4.Ders – 3 Kredi – Notu CB (Değeri 2,5) 3x2,5 = 7,5
Derslerin Katkı Payları Toplamı = 14+9+16+7,5 = 46,5
Derslerin Kredi Toplamı = 4+3+4+3 = 14
Dönem Sonu Not Ortalaması = 46,5/14 = 3,32